Language
अश्वगंधा: 10 सिद्ध झालेले आरोग्यदायी फायदे व दररोज कसे वापरावे
Table of Contents
अश्वगंधा म्हणजे काय?
अश्वगंधा (विथानिया सोम्निफेरा) हे भारत आणि उत्तर आफ्रिकेतील एक लहान झुडूप आहे, जिथे आयुर्वेदिक औषधांमध्ये हजारो वर्षांपासून वापरली जात आहे. ‘इंडियन जिनसेंग’ (जरी ती जिनसेंगच्या प्रजातीशी संबंधित नाही) किंवा ‘विंटर चेरी’ म्हणूनही ओळखली जाणारी अश्वगंधा ही एक आदरणीय अनुकूलक(अॅडॅप्टोजेनिक) औषधी वनस्पती आहे. याने शरीराला ताणतणावाशी जुळवून घेण्यास आणि होमिओस्टॅसिस राखण्यास मदत होते. वनस्पतीच्या मुळांमध्ये आणि पानांमध्ये विथानोलाइड्स नावाचे सक्रिय कंपाउंड्स असतात, जे प्रभावी आरोग्य परिणामांसाठी जबाबदार असल्याचे मानले जाते. आधुनिक संशोधनाने अश्वगंधाच्या अनेक पारंपरिक वापरांना मान्यता दिली आहे. याच्या दाहक-विरोधी, अँटिऑक्सिडंट, तणावविरोधी आणि न्यूरोप्रोटेक्टिव्ह गुणधर्मांवर प्रकाश टाकला आहे. आज, अश्वगंधा कॅप्सूल, पावडर आणि द्रव अर्कांच्या स्वरूपात आहारातील पूरक म्हणून मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध आहे, ज्यामुळे एकूण कल्याणासाठी त्याचे फायदे वापरणे सोपे होते.
अश्वगंधाचे 10 आरोग्यदायी फायदे
ताण आणि चिंता कमी करण्यापासून ते रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यापर्यंत आणि संज्ञानात्मक (कॉग्निटिव्ह) कार्य वाढवण्यापर्यंत, तुमच्या एकूण आरोग्यासाठी विज्ञान-समर्थित अश्वगंधाचे 10 सर्वोत्तम फायदे येथे आहेत:
1. ताण आणि चिंता कमी करते
अश्वगंधाच्या सर्वात प्रसिद्ध फायद्यांपैकी एक म्हणजे शरीराला ताण व्यवस्थापित करण्यास मदत करण्याची क्षमता. एक अडॅप्टोजेन म्हणून, अश्वगंधाने अनेक अभ्यासांमध्ये कोर्टिसोल, प्राथमिक ताण संप्रेरक कमी करून चिंता आणि ताण पातळी लक्षणीयरीत्या कमी केली आहे हे सिद्ध झाले आहे. विविध अभ्यासांमध्ये त्याचे चांगले परिणाम दिसून आले आहेत, सहभागींनी सुधारित मानसिक आरोग्य आणि दैनंदिन ताणतणावांना वाढलेली लवचिकता नोंदवली आहे. सौम्य चिंता आणि दीर्घकालीन ताण व्यवस्थापित करण्यासाठी अश्वगंधा हा सहाय्यक पूरक ठरू शकतो, परंतु पात्र तज्ञांच्या मार्गदर्शनाखाली असलेल्या गंभीर मानसिक आरोग्य स्थिती दिल्या जाणाऱ्या औषधांचा हा पर्याय असू शकत नाही.
2. झोपेची गुणवत्ता सुधारते
जर तुम्ही निद्रानाश किंवा झोपेच्या सामान्य अडथळ्यांशी झुंजत असाल, तर अश्वगंधा तुमच्या झोपेची गुणवत्ता आणि कालावधी दोन्ही सुधारण्यास मदत करू शकते. अनेक अभ्यासातून असे आढळून आले आहे की अश्वगंधा घेणाऱ्या सहभागींनी प्लेसिबो घेणाऱ्यांच्या तुलनेत झोप लवकर सुरू होते, झोपेचा एकूण वेळ जास्त होता आणि एकूणच आरामात सुधारणा झाली. हे परिणाम अश्वगंधा मज्जासंस्थेवर प्रभाव पाडते आणि तणाव संप्रेरक कमी करण्याच्या क्षमतेशी संबंधित असल्याचे मानले जाते, जे अनेकदा निरोगी झोपेच्या पद्धतींमध्ये व्यत्यय आणतात. जरी ते शामक नसले तरी, अश्वगंधाचे अनुकूलक आणि शांत करणारे गुणधर्म रात्रीची अधिक शांत झोप वाढवू शकतात, विशेषतः ज्यांची झोप ताण किंवा चिंतेमुळे प्रभावित होते.
3. रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते
प्रारंभिक अभ्यासांनुसार अश्वगंधामध्ये इम्युनोमोड्युलेटरी गुणधर्म असू शकतात, जे संसर्ग आणि आजारांविरुद्ध शरीराच्या नैसर्गिक संरक्षण यंत्रणेला समर्थन देते. प्राथमिक अभ्यासांवरून असे दिसून आले आहे की अश्वगंधा नॅचरल किलर (एनके) पेशी आणि काही पांढऱ्या रक्त पेशींसह रोगप्रतिकारक पेशींची क्रिया वाढवू शकते, ज्यामुळे एकूण रोगप्रतिकारक प्रतिसाद वाढतो. याव्यतिरिक्त, अश्वगंधा रोगप्रतिकारक कार्यावर दीर्घकालीन ताणाचा नकारात्मक प्रभाव कमी करण्यास मदत करू शकते, जे अन्यथा शरीराची रोगांशी लढण्याची क्षमता कमकुवत करू शकते. यामुळे विशेषतः वाढत्या ताणतणावाच्या काळात किंवा सिझनल आजाराच्या काळात अश्वगंधा रोगप्रतिकारक आरोग्यास समर्थन देण्यासाठी एक संभाव्य नैसर्गिक सहाय्यक बनते.
4. कॉग्निटिव्ह कार्य वाढवते
काही नियंत्रित अभ्यासांनुसार अश्वगंधा स्मरणशक्ती, लक्ष आणि मानसिक स्पष्टतेत सौम्य सुधारणा दर्शवू शकते. मेंदूतील ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी करणे, न्यूरोनल आरोग्यास समर्थन देणे आणि न्यूरोट्रांसमीटर क्रियाकलाप नियंत्रित करणे यासह या औषधी वनस्पतीचे न्यूरोप्रोटेक्टिव्ह प्रभाव असल्याचे मानले जाते. निरोगी प्रौढ आणि वृद्ध व्यक्तींवरील अभ्यासात कॉग्निटिव्ह कामगिरीमध्ये सुधारणा आढळून आल्या आहेत, ज्यामध्ये प्रतिक्रिया वेळ आणि कार्य स्मरणशक्तीचा समावेश आहे. अश्वगंधाचे कॉग्निटिव्ह फायदे विशेषतः सौम्य कॉग्निटिव्ह कमजोरी किंवा वय-संबंधित घट अनुभवणाऱ्यांसाठी संबंधित असू शकतात. मात्र न्यूरोडीजनरेटिव्ह रोगांमध्ये त्याचे दीर्घकालीन परिणाम आणि कार्यक्षमता स्थापित करण्यासाठी अधिक संशोधन आवश्यक आहे.
5. अॅथलेटिक कामगिरी सुधारते
अश्वगंधामुळे खेळाडू आणि खेळाडू नसलेल्या दोघांमध्येही शक्ती, सहनशक्ती आणि रिकव्हरी सुधारते असे म्हटले गेले आहे. प्रारंभिक संशोधनातून असे सुचविले गेले आहे की अश्वगंधा हृदय व श्वसन तंदुरुस्ती आणि स्नायूंच्या ताकदीत सुधारणा करण्यात मदत करू शकते, कारण ते ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी करण्याची आणि स्नायूंच्या पेशींमध्ये मायटोकॉन्ड्रियल कार्य सुधारण्याची क्षमता असू शकते. काही अभ्यासांमध्ये असेही सूचित केले आहे की व्यायामामुळे होणारे स्नायूंचे नुकसान कमी होते आणि जलद पुनर्प्राप्ती कालावधी येतो, ज्यामुळे शारीरिक कार्यक्षमता आणि प्रशिक्षण अनुकूल करू इच्छिणाऱ्यांमध्ये अश्वगंधा लोकप्रिय होते. नियमित वापरासह आणि शारीरिक प्रशिक्षणासह हे फायदे सर्वात जास्त स्पष्ट होतात. मात्र यासाठीही मोठ्या प्रमाणात, दीर्घकालीन अभ्यासाची आवश्यकता आहे.
6. दाहक-विरोधी प्रभाव
अश्वगंधामध्ये संभाव्य दाहक-विरोधी गुणधर्म असल्याचे प्रयोगशाळा आणि काही लहान क्लिनिकल अभ्यास सूचित करतात, ज्याचे श्रेय त्याच्या विथॅनोलाइड घटकांना श्रेय जाते. अनेक अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की अश्वगंधा सी-रिॲक्टिव्ह प्रोटीन (C-reactive protein, CRP) सारख्या जळजळीचे मार्कर कमी करू शकते. संधिवात किंवा मेटाबॉलिक सिंड्रोम सारख्या दीर्घकालीन दाहक स्थिती असलेल्या व्यक्तींसाठी हे फायदेशीर ठरू शकते. ही औषधी वनस्पती दाहक मार्गांना रोखून आणि रोगप्रतिकारक पेशींच्या क्रियाकलापांना नियंत्रित करून कार्य करते असे मानले जाते. एक नैसर्गिक दाहक-विरोधी एजंट म्हणून, अश्वगंधा संपूर्ण आरोग्यास समर्थन देऊ शकते आणि जळजळ-संबंधित विकारांचे व्यवस्थापन करण्यासाठी इतर धोरणांना पूरक ठरू शकते. परंतु वैद्यकीय देखरेखीशिवाय ती निर्धारित जाणाऱ्या औषधांचा हा पर्याय असू शकत नाही.
7. अँटिऑक्सिडंट गुणधर्म
नैसर्गिक अँटिऑक्सिडंट्सने समृद्ध, अश्वगंधा फ्री रॅडिकल्सना निष्क्रिय करण्यास आणि शरीरातील ऑक्सिडेटिव्ह नुकसान कमी करण्यास मदत करते. त्याचे अँटिऑक्सिडंट प्रभाव विविध आरोग्य फायद्यांशी जोडलेले आहेत, ज्यामध्ये पेशींचे वृद्धत्व कमी होणे, रोगप्रतिकारक शक्तीचे चांगले कार्य आणि हृदयरोग आणि न्यूरोडीजनरेटिव्ह स्थितींसारख्या ऑक्सिडेटिव्ह ताणाशी संबंधित दीर्घकालीन आजारांपासून संभाव्य संरक्षण यांचा समावेश आहे. अँटिऑक्सिडंट एंजाइमची क्रिया वाढवून आणि लिपिड पेरोक्सिडेशन कमी करून, अश्वगंधा पेशींचे आरोग्य आणि दीर्घायुष्य राखण्यात प्रतिबंधात्मक भूमिका बजावू शकते, ज्यामुळे एक व्यापक निरोगीपणा पूरक म्हणून त्याचे मूल्य वाढते.
8. हृदयाच्या आरोग्यास समर्थन देते
अश्वगंधा काही लहान अभ्यासांमध्ये रक्तदाब आणि कोलेस्टेरॉल पातळ्यांमध्ये सौम्य घट दर्शवते आणि एंडोथेलियल (रक्तवाहिन्या) कार्य सुधारून हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी आरोग्यास मदत करू शकते. काही अभ्यासांमध्ये अश्वगंधा पूरक आहार घेणाऱ्या सहभागींत एकूण कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसराइड पातळी कमी झाल्याचे आढळून आले आहे. जळजळ आणि ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी करण्याची त्याची क्षमता निरोगी हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी प्रणालीला आणखी योगदान देते. अश्वगंधाच्या ताण कमी करण्याच्या गुणधर्मांसह एकत्रित केलेले हे परिणाम हृदयाच्या आरोग्यासाठी एक आशादायक पूरक बनवतात, विशेषतः जेव्हा निरोगी आहार आणि नियमित व्यायाम यासारख्या जीवनशैली उपायांसह एकत्रित केले जातात.
9. पुरुषांमध्ये प्रजनन क्षमता आणि टेस्टोस्टेरॉन सुधारते
काही अभ्यासांनुसार अश्वगंधा पुरुषांमध्ये शुक्राणूंची गुणवत्ता सुधारू शकते, टेस्टोस्टेरॉनची पातळी वाढवू शकते आणि पुरुषांमध्ये प्रजनन क्षमता वाढवू शकते. विशेषतः वंध्यत्व किंवा उच्च ताण पातळी अनुभवणाऱ्या पुरुषांमध्ये संशोधनातून असे दिसून आले आहे की शुक्राणूंची संख्या, गतिशीलता आणि आकारमान यासह वीर्य मापदंडांवर सकारात्मक परिणाम होतात. हे फायदे अश्वगंधा हार्मोन संतुलन नियंत्रित करण्याच्या, रिप्रॉडक्टिव्ह टिशूजना ऑक्सिडेटिव्ह नुकसान कमी करण्याच्या आणि एकूण रिप्रॉडक्टिव्ह आरोग्यास समर्थन देण्याच्या क्षमतेशी संबंधित असल्याचे मानले जाते. जरी ते नैसर्गिक प्रजनन मदत म्हणून आशादायक असल्याचे दर्शवित असले तरी, वंध्यत्व अनुभवणाऱ्या पुरुषांनी व्यापक मूल्यांकन आणि मार्गदर्शनासाठी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
10. रक्तातील साखरेची पातळी कमी करते
काही अभ्यासांवरून असे दिसून आले आहे की अश्वगंधा रक्तातील ग्लुकोजची पातळी कमी करण्यास आणि इन्सुलिन संवेदनशीलता सुधारण्यास मदत करू शकते, ज्यामुळे मधुमेह असलेल्या लोकांसाठी किंवा मधुमेहाचा धोका असलेल्या लोकांसाठी ती संभाव्यतः फायदेशीर ठरते. अनेक अभ्यासांमध्ये फास्टिंग ब्लड शुगरमध्ये माफक प्रमाणात घट आणि दीर्घकालीन रक्तातील साखर नियंत्रणाचे चिन्हक HbA1c मध्ये सुधारणा झाल्याचे वृत्त आहे. या यंत्रणेमध्ये वाढलेले इन्सुलिन स्राव आणि पेशीय पातळीवर वाढलेली इन्सुलिन संवेदनशीलता दोन्ही समाविष्ट असू शकतात. मात्र, अश्वगंधा हे मधुमेह व्यवस्थापनासाठी सहाय्यक पूरक असू शकते, परंतु वैद्यकीय उपचारांचा पर्याय म्हणून वापरू नये; डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्यानंतरच वापर विचारात घ्यावा.
अश्वगंधा दररोज कसे वापरावा
अश्वगंधा कॅप्सूल, गोळ्या, पावडर आणि द्रव अर्क यासह अनेक स्वरूपात उपलब्ध आहे. तुमच्या दैनंदिन दिनचर्येत अश्वगंधा समाविष्ट करण्यासाठी येथे काही टिप्स आहेत:
- अश्वगंधा ही कॅप्सूल, गोळ्या किंवा पावडरच्या स्वरूपात सर्वात जास्त उपलब्ध आहे. प्रमाणित मुळांचे अर्क हे सामान्यतः सर्वात प्रभावी आणि फायदेशीर स्वरूप मानले जातात.
- अश्वगंधाचा शिफारस केलेला दैनिक डोस 250 ते 500 मिलीग्राम प्रमाणित अर्क पर्यंत असतो, जो सामान्यतः दररोज एक किंवा दोन डोसमध्ये विभागला जातो.
- जर तुम्ही अश्वगंधा पावडर वापरत असाल, तर तुम्ही ते स्मूदी, दही किंवा कोमट दुधात मिसळून पौष्टिक आणि शांत पेय बनवू शकता. कॅप्सूल पाण्यासोबत किंवा तुमच्या डॉक्टरांच्या निर्देशानुसार घेतले जाऊ शकतात.
- सर्वोत्तम परिणामांसाठी, अश्वगंधा कमीत कमी 8-12 आठवडे सातत्याने वापरा, ज्यामुळे तुमच्या शरीराला परिस्थितीशी जुळवून घेण्यासाठी आणि पूर्ण फायदे अनुभवण्यासाठी वेळ मिळेल.
- नेहमी शिफारस केलेल्या मर्यादेत राहून सर्वात कमी प्रभावी डोसने सुरुवात करा आणि गरज पडल्यास हळूहळू वाढवा.
दुष्परिणाम आणि खबरदारी
शिफारस केलेल्या डोसमध्ये वापरल्यास अश्वगंधा सामान्यतः चांगल्या प्रकारे सहन केली जाते, परंतु संभाव्य दुष्परिणाम आणि सुरक्षिततेच्या बाबींबद्दल जागरूक असणे आवश्यक आहे:
- अश्वगंधाचे सामान्य दुष्परिणामांमध्ये पचनक्रियेत त्रास, अतिसार आणि मळमळ यांचा समावेश असू शकतो, विशेषतः रिकाम्या पोटी घेतल्यास.
- अत्यंत क्वचित प्रकरणांमध्ये अश्वगंधा घेतल्यानंतर यकृतावर प्रतिकूल परिणाम झाल्याच्या काही नोंदी आढळतात, म्हणून यकृताचा आजार असलेल्या व्यक्तींनी सावधगिरी बाळगावी आणि डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
- अश्वगंधा काही विशिष्ट औषधांशी संवाद साधू शकते, जसे की शामक औषधे, थायरॉईड हार्मोन औषधे आणि इम्युनोसप्रेसेंट्स, म्हणून तुम्ही घेत असलेल्या कोणत्याही पूरक आहारांबद्दल नेहमी तुमच्या डॉक्टरांना कळवा.
- सुरक्षिततेची मर्यादित माहिती असल्याने गर्भवती आणि स्तनपान करणाऱ्या महिलांनी अश्वगंधा टाळावी.
- संधिवात किंवा ल्युपस सारख्या ऑटोइम्यून आजार असलेल्या व्यक्तींनी अश्वगंधा वापरण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा, कारण ती रोगप्रतिकारक शक्तीला उत्तेजन देऊ शकते.
- जर तुम्हाला पुरळ, खाज सुटणे किंवा श्वास घेण्यास त्रास होणे यासारख्या ऍलर्जीच्या लक्षणांचा अनुभव आला तर अश्वगंधा वापरणे थांबवा आणि वैद्यकीय मदत घ्या.
लक्षात ठेवा, अश्वगंधा सामान्यतः सुरक्षित मानली जाते आणि विविध संभाव्य आरोग्य फायदे दर्शवते, परंतु कोणताही नवीन पूरक आहार सुरू करण्यापूर्वी पात्र डॉक्टरांचा सल्ला घेणे नेहमीच चांगले.
अश्वगंधा घेण्याची सर्वोत्तम वेळ आणि स्वरूप
अश्वगंधाचे संभाव्य फायदे जास्तीत जास्त वाढवण्यासाठी, हे हर्बल सप्लिमेंट घेण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ आणि फॉर्म विचारात घेणे आवश्यक आहे:
- ताण आणि चिंता कमी करण्यासाठी, सकाळी अश्वगंधा घेतल्याने तुम्हाला दैनंदिन ताणतणावांना चांगल्या प्रकारे तोंड देण्यास मदत होऊ शकते.
- जर तुमचे प्राथमिक ध्येय झोपेची गुणवत्ता सुधारणे असेल, तर संध्याकाळी, झोपेच्या सुमारे एक तास आधी अश्वगंधा घेणे सर्वात प्रभावी ठरू शकते.
- सामान्य आरोग्य आणि अनुकूलक आधारासाठी, तुम्ही दिवसाच्या कोणत्याही वेळी अश्वगंधा घेऊ शकता, शक्यतो हे जेवणासोबत शोषण वाढवण्यासाठी आणि पचनक्रियेत अस्वस्थतेचा धोका कमी करण्यासाठी घ्यावे.
- अश्वगंधा कॅप्सूल, गोळ्या, पावडर आणि द्रव अर्क यासह विविध स्वरूपात उपलब्ध आहे. कॅप्सूल आणि टॅब्लेट सोयीस्कर, पूर्व-मापन केलेले डोस देतात, तर पावडर डोसिंगमध्ये अधिक लवचिकता देतात आणि पेये किंवा अन्नात सहजपणे मिसळता येतात.
- अश्वगंधा सप्लिमेंट निवडताना, प्रतिष्ठित ब्रँड्समधील उच्च-गुणवत्तेचे, प्रमाणित अर्क निवडा. शुद्धता आणि सामर्थ्यासाठी थर्ड पार्टी चाचणी केलेल्या उत्पादनांचा शोध घ्या आणि अश्वगंधामधील प्राथमिक सक्रिय कंपाउंड्स, सुमारे 2.5–5% विथॅनोलाइड्स असलेले प्रमाणित अर्क निवडावेत, जे सामान्यतः सुरक्षित आणि प्रभावी मानले जातात.
लक्षात ठेवा, अश्वगंधा सारख्या अनुकूलक औषधी वनस्पती घेत असताना सातत्य महत्त्वाचे असते. संपूर्ण फायदे लक्षात येण्यासाठी नियमित वापराचे काही आठवडे लागू शकतात, म्हणून धीर धरा आणि तुमच्या डॉक्टरांशी सल्लामसलत करून सातत्यपूर्ण पूरक आहार घ्या.
भारतातील डायग्नोस्टिक लॅबची एक आघाडीची साखळी म्हणून, मेट्रोपोलिस हेल्थकेअर तुमच्या आरोग्याला प्राधान्य देण्यासाठी अचूक पॅथॉलॉजी टेस्ट्स आणि आरोग्य तपासणी सेवा प्रदान करण्यास वचनबद्ध आहे. पात्र ब्लड कलेक्शन तंत्रज्ञांची टीम नमुना संकलनासाठी तुमच्या घरी भेट देऊ शकतात आणि ईमेल आणि यूजर-फ्रेंडली मेट्रोपोलिस ट्रूहेल्थ अॅपद्वारे सोयीस्कर ऑनलाइन रिपोर्ट शेअर करू शकतात. मेट्रोपोलिस हेल्थकेअर तुमच्या आरोग्याचे निरीक्षण करणे आणि तुमच्या कल्याणाबद्दल माहितीपूर्ण निर्णय घेणे सोपे करते.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
दररोज अश्वगंधा घेणे चांगले आहे का?
हो, शिफारस केलेल्या डोसमध्ये दररोज अश्वगंधा घेणे सामान्यतः सुरक्षित असते. एक अनुकूलक औषधी वनस्पती म्हणून, अश्वगंधा शरीराचे संतुलन राखण्यासाठी आणि तणावाचा सामना करण्यास मदत करण्यासाठी दीर्घकालीन वापरासाठी डिझाइन केलेली आहे. मात्र, कोणताही नवीन पूरक आहार सुरू करण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे नेहमीच चांगले.
अश्वगंधा पुरुषांसाठी चांगली आहे का?
हो, अश्वगंधा पुरुषांसाठी अनेक संभाव्य फायदे देते, ज्यामध्ये सुधारित प्रजनन क्षमता, वाढलेले टेस्टोस्टेरॉन पातळी, वाढलेले स्नायूंची ताकद आणि पुनर्प्राप्ती आणि कमी ताण आणि चिंता यांचा समावेश आहे. हे परिणाम विशेषतः वंध्यत्व, कमी टेस्टोस्टेरॉन किंवा उच्च ताण पातळी अनुभवणाऱ्या पुरुषांसाठी फायदेशीर ठरू शकतात.
अश्वगंधा बहुतेकदा कशासाठी वापरली जाते?
अश्वगंधाचा वापर प्रामुख्याने तिच्या अनुकूलक गुणधर्मांसाठी केला जातो, जो शरीराला ताणतणावाचा सामना करण्यास आणि संतुलन राखण्यास मदत करतो. याचा वापर सामान्यतः ताण आणि चिंता कमी करण्यासाठी, झोपेची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी, रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी, कॉग्निटिव्ह कार्य वाढविण्यासाठी आणि एकूणच कल्याणासाठी केला जातो.
अश्वगंधा यकृत आणि मूत्रपिंडांसाठी सुरक्षित आहे का?
शिफारस केलेल्या डोसमध्ये घेतल्यास, अश्वगंधा सामान्यतः यकृत आणि मूत्रपिंडांसाठी सुरक्षित असते. मात्र, अत्यंत क्वचित प्रकरणांमध्ये अश्वगंधा घेतल्यानंतर यकृतावर प्रतिकूल परिणाम झाल्याच्या काही नोंदी आढळतात, म्हणून आधीच यकृताचे आजार असलेल्या व्यक्तींनी सावधगिरी बाळगावी आणि वापरण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
अश्वगंधा महिलांसाठी सुरक्षित आहे का?
हो, शिफारस केलेल्या डोसमध्ये वापरल्यास अश्वगंधा महिलांसाठी सामान्यतः सुरक्षित असते. यामुळे ताण आणि चिंता कमी होणे, झोप सुधारणे आणि हार्मोनचे संतुलन असे फायदे मिळू शकतात. मात्र, मर्यादित माहितीमुळे गर्भवती आणि स्तनपान करणाऱ्या महिलांनी अश्वगंधा टाळावी.
अश्वगंधा कोणी घेऊ नये?
गर्भवती आणि स्तनपान करणाऱ्या महिला, ऑटोइम्यून विकार असलेल्या व्यक्ती आणि काही औषधे (जसे की शामक, थायरॉईड हार्मोन औषधे किंवा इम्युनोसप्रेसन्ट्स) घेणाऱ्यांनी डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्याशिवाय अश्वगंधा घेऊ नये. याव्यतिरिक्त, नाईटशेड कुटुंबातील वनस्पतींपासून ज्ञात ऍलर्जी असलेल्या लोकांनी अश्वगंधा टाळावी.









